لحیم کاری یک هنر باستانی در اتصال فلزات حداقل متعلق به 5000 هزار سال پیش است، امروزه به دلیل اینکه در صنایع مختلف استفاده میشود از آلیاژهای متفاوتی نیز استفاده مشود.این کاربردها از لولهکشی و فلزکاری تا ساخت جواهرات و آلات موسیقی گسترده میشوند. به طور کلی برای انجام لحیم کاری، ابتدا سیم لحیم باید در محل مورد نظر قرار گیرد و سپس با استفاده از هویه و اعمال گرما، سیم لحیم ذوب شده و اتصال صورت میگیرد. در اینجا نکته مهم توجه به مقدار مناسب سیم لحیم است. با ذوب شدن و سفت شدن لحیم، فرآیند لحیمکاری به پایان میرسد و اتصالات محکم و دوامپذیری حاصل میگردد. با توجه به نسبت آلیاژها و دقت در اجرای مراحل، لحیم کاری با سیم لحیم به یک راهکار موثر در ایجاد اتصالات صحیح تبدیل میشود.
جنس سیم لحیم:
سیم لحیم به عنوان یک ابزار بسیار حیاتی در زمینه لحیمکاری، نقش بسیار مهمی در ایجاد اتصالات محکم و پایدار بازی میکند. ترکیب آلیاژهای سرب و قلع در سیم لحیم،یکی از معروفترین و کلاسیکترین ترکیبات آلیاژی برای لحیمکاری است و این آلیاژها با درصدهای مختلف از هر کدام در ساختار سیم لحیم حضور دارند.
قلع از نقطه ذوب پایینتری بهره میبرد که باعث میشود این آلیاژ به سرعت ذوب شده و در همراهی با سرب، دمای ذوب پایینی (حدود ۱۸۳ درجه سانتیگراد) داشته باشد. این ویژگی باعث میشود که سیم لحیم بهراحتی و با کارایی بالا در فرآیند لحیمکاری به کار گرفته شود.
اطلاعات مشخص روی قرقره سیم لحیم قید شده و درصد بیشتری از قلع نسبت به سرب داشته، که این موضوع نقش مهمی در خصوصیات فیزیکی و حرارتی سیم لحیم ایفا میکند. استفاده از این ترکیب آلیاژی، همچنان بهعنوان یک انتخاب کلاسیک و موثر در فعالیتهای لحیمکاری برخوردار است.
بیشتر بخوانید : انواع سیم لحیم و 16 کاربرد آن
دلایل نچسبیدن لحیم به سیم:
1.کیفیت لحیم و تنظیم دما: بسته به نوع کاری که داریم انجام میدهیم ضخامت سیم لحیم و گرمایی که انتقال میدهیم مهم است : برای مثال، ضخامت بیش از حد سیم لحیم میتواند در برخی مواقع باعث شود که لحیم به خوبی شکل نگیرد چون برای ذوب شدن سیم لحیم ضخیم، نیاز به انتقال گرمای زیادی از هویه وجود دارد. انتقال زیاد گرما باعث میشود که محل اتصال به خوبی گرم نشود و لحیم به سیم نچسبد. در نتیجه، در صورت استفاده از سیم لحیم با ضخامت بالا، بهتر است یک هویه با کیفیت و توان بالا را برای این کار در نظر بگیرید.
2.تطابق آلیاژها: مطمئن شوید که آلیاژ سیم لحیم با آلیاژ لحیم همخوانی دارد تا اتصال محکمی برقرار شود.
3.آلودگی سطحی سیم لحیم: وجود ذرات یا روغنها بر روی سطح سیم لحیم میتواند لایههای نچسبنده ایجاد کرده و اتصال لحیم به سیم را مختل کند. قبل از هر لحیمکاری، تمیزکاری دقیق سیم لحیم امری حیاتی است.
4.عدم تطابق آلیاژ سیم با لحیم: سیم لحیم از آلیاژی تشکیل شده ممکن است که با آلیاژ لحیم همخوانی ندارد، این مسئله باعث نچسبیدن لحیم به سیم میشود. اطمینان از انتخاب مواد با ترکیبات مناسب از اهمیت ویژه برخوردار است.
5.رطوبت سیم لحیم: حفظ سیم لحیم در شرایط خشک و مناسب از اهمیت ویژه برخوردار است تا ایجاد پوسته رطوبتی جلوگیری شود.
6.رطوبت سیم لحیم: اگر سیم لحیم به رطوبت مستقر معرض شود، ممکن است پوستهای روی سطح آن ایجاد شود که باعث نشدن لحیم به سیم شود. حفظ سیم لحیم در شرایط خشک و مناسب مهم است.
7.تغییرات دمایی ناگهانی: تغییرات ناگهانی دما ممکن است باعث ایجاد ترکها و نقاط نچسبنده بر روی سیم لحیم شود. این تغییرات باید حداقل شده و با دقت مدیریت شوند.
نکته: یکی از چالشهای اصلی در لحیم کاری وجود ناخالصیهایی مانند گرد و غبار، روغن یا عوامل خوردگی در محل اتصال است. برای تسهیل فرآیند لحیمکاری، استفاده از روغن لحیم معمول است. اما برای اطمینان از اتصالات خوب، اهمیت دارد که روغن لحیم به درستی استفاده شود. همچنین، که در بهبود فرآیند لحیمکاری و ایجاد پیوند قوی مؤثر است. استفاده از روغن لحیم ، این امکان را فراهم میکند که لحیم بهراحتی روی اتصال جاری شود و اتصالات قویتری ایجاد شود. از این رو، انجام لحیمکاری همواره باید در محیطی با تهویه مناسب انجام شود.
نتیجه گیری: برای جلوگیری از مشکلات ناشی از نچسبیدن لحیم به سیم، رعایت موارد زیر ضروری است:
تمیزکاری دقیق سیم لحیم و انتخاب آلیاژهای مناسب از جلوگیری از نچسبیدن لحیم به سیم حائز اهمیت است . استفاده از هویه و دما مناسب در انجام کارها، به طور قابل توجهی مشکلات را کاهش میدهد و به اتصالات بهتر و عملکرد بهتری دست یافته میشود.